Soviet Orthography of Greek

I’m working on a post on the Greek language politics of the USSR, which glancingly mentioned the spelling reform that took place there in 1925. Because it’s a topic that deserves to be presented separately, I’ll put it in a separate blog post.

The material isn’t mine, it’s from the blogger Πόντος και Αριστερά (Pontus and the Left), who in turn draws on the work of the historian Vlasis Agtzidis (who has his own blog, and who has worked extensively on the period: great to see his PhD on the Greek press of Sukhumi has just been published.) But information on the Soviet spelling reform isn’t widely available in English, so I’m translating their material here.

Pontus and the Left has posted a series of posts on the Soviet Interbellum, dealing with the flowering of Greek culture in the Soviet Union during the Springtime of the Nationalities, the decade when the Soviet state encouraged nation-building for ethnic groups, including elevating their languages to literary status. Pontus and the Left’s particular interest is because the majority of ethnic Greeks in the USSR were Pontians, who had migrated to Christian Russia in the 18th and 19th century. A minority were the Mariupolitans, who originally lived in the Crimea; they are linguistically intriguing, and I’ll post about them one of these days.

For a summary of the spelling reform, which was used uniformly in the Soviet Union for the decade of nation building, I cite Pontus and the Left citing Agtzidis:

[Vlasis Agtzidis [Βλάσης Αγτζίδης]. 2005. “Το γλωσσικό ζήτημα στις ελληνικές κοινότητες της Σοβιετικής Ένωσης” [The language question in the Greek communities of the Soviet Union], Τα ιστορικά 43 (December): 421-448.]

The initiative for officially establishing Demotic and historical orthography began from Batumi. It was discussed and decided in teachers conventions at Kuban, Sukhumi, and later Crimea. On May 10 1926 in a Union-Wide Meeting of Greek intellectuals in Moscow, it was decided to establish Demotic instead of Puristic, and to replace the 24-letter alphabet with a 20-letter alphabet. This decision abolished [orthographic] diphthongs, preserved only ι and ο, replaced ου with υ, preserved only ς in lower case and abolished σ, wrote double consonants analytically (i.e. ξ as κς and ψ as πς) and required a hyphen for possessive pronouns.

Essentially the meeting accepted the proposal of the Central Committee for a New Alphabet to make Demotic official and replace historical orthography with phonetic. As for accentuation, stress was abolished on monosyllables and words stressed on the last syllable. These moves were completely in line with the new attitudes to language which had predominated in the Soviet sphere. The origin of these attitudes can be located in Marxist thought, where there is an effort to analyse superstructure phenomena in class terms.

The decisions of the meeting included a proposal to deal with illiteracy by publishing books in local dialects. The meeting selected Psichari’s Demotic:
“A demotic pure and guileless, freed of every dead and false element, so we are not forced to revise it every so often.”
“Δημοτική αγνή και άδολη, λυτρωμένη από κάθε στοιχείο νεκρό και ψεύτικο για να μην αναγκαστούμε κάθε λίγο και λιγάκι να κάνουμε αναθεώρηση”,
or, as it was written:
“Διμοτικι αγνι κε άδολι, λιτρομένι απο κάθε ςτιχίο νεκρο κε πςέφτικο για να μιν ανανκαςτύμε κάθε λίγο κε λιγάκι να κάνυμε αναθεόριςι.”

To spell out the rules:

Historical	Soviet
αι	ε
ει	ι
οι	ι
η	ι
υ	ι
ω	ο
ου	υ
ξ	κς
ψ	πς
σ	ς
γκ	νκ
γγ	νκ
αυ	αφ, αβ
ευ	εφ, εβ

The hyphen for enclitic possessives disambiguates them from the identical stressed pronouns: ο άντρας-μυ ίπε “my man [= husband] said”, ο άντρας μυ ίπε “the man told me”. The hyphen was also being proposed for the monotonic in Greece in the 1970s—it’s in the first few volumes of Kriaras’ dictionary; but it was abandoned in the official spelling, in favour of the harebrained rule that accenting the stressed pronouns is optional (ο άντρας μου είπε, ο άντρας μού είπε). Harebrained, because leaving it optional means noone will do it, and noone does.

The excerpt is in the Demotic of Greece, which was initially the language used officially by the Greeks of the Soviet Union. The alphabet was also used for Pontic and Mariupolitan, and its digraphs have been taken up in the spelling used on the Pontic Wikipedia: ςς for /ʃ/, ζζ for /ʒ/, τζ for /tʃ/, ντζ for /dʒ/, γκ for /ɡ/, νκ for /ŋɡ/. Topkharas in his grammar codifying Pontic writes [æ ø] < /ia io/ phonologically as ια, ιο, without clearly explaining how they are different from Demotic ια ιο [ja jo]—though he does point out how hard it was for Pontian schoolchildren to learn Demotic ια, ιο. He also used no accents at all.

[Τοπχαράς, Κ. 1998 [1928, 1932]. Η γραμματική της ποντιακής: Ι γραμματικι τι ρομεικυ τι ποντεικυ τι γλοςας. Thessalonica: Κυριακίδης]

(The Wikipedia orthography, which otherwise uses historical orthography, adopts Topkharas’ ςς ζζ, and makes its own diphthongs εα εο for [æ ø]. I alluded to it briefly this time last year.)

I thought I should put up a more extensive sampler. This is from the collection Φλογομινίτρες Σπίθες, “Sparks foretelling a Flame”.

[Leo, L., Marmarinos, A. & Kostoprav, G. (eds) 1933. Φλογομινίτρες Σπίθες; Φιλολογικι σιλογι απτα καλίτερα έργα τον ελίνον καλιτεχνον τις Σοβιετικίς Υκρανίας. Mariupol: Εκδοτικο τον εθνικον μιονοτίτον—ελινικο τμίμα.]

The collection includes works both in Mariupolitan and in Demotic. This is from L. Lefteri: Πέρα απτα ςίνορα… γιορτάζυμε, αγονιζόμαςτε, “Beyond the borders, we celebrate, we struggle.” (pp. 15-16). The rule on not accenting the last syllable has not been applied. You’ll have to pardon me for not translating this particular specimen of agitprop…

Κίνο το βράδι ι προκίρικςες πέςανε ςα βροχί. Παντύ—ςτο δρόμο, ςτι φάμπρικα, ςτο εργοςτάςιο, κάτο απτον πάνκο τις δυλιάς, κάτο απτο ςφιρί, το εργαλίο, ςτο ςκολιό, ςτο γραφίο—πλιμίρα ι προκίρικςες.
Ι αςτινομία λίςακςε απτο κακό-τις. Βάλτικε όλι ςε κίνιςι. Έπρεπε με κάθε θιςία να μαζεφτύνε αφτά τα «καταραμένα χαρτιά τις Μόςχας», έπρεπε να καθαριςτί ο τόπος, να βρεθύνε ι ένοχι!
Μα ι προλετάριι πίρανε μιρυδιά. Κςέραμε απτα τέτια. Ι προκίρικςι πὔπεφτε ςτα χέρια ενός διαβαζότανε από δέκα. Τι διαβάζαμε κε τι μεταβιβάζαμε από χέρι ςε χέρι. Τι διαβάζαμε με λαχτάρα, μ’ ενθυςιαζμό. Μέςα ςτις λίγες φλογερές γραμές-τις βλέπαμε ζοντανί, ολοκόκινι να κςεπιδάι τιν επανάςταςι. Βλέπαμε το ρόςο προλετάριο να κςεςικόνετε ενάντια ςτο λιςτί–καπιταλιςτί, ενάντια ςτον τςάρο· το μυζίκο τις απέραντις Ροςίας να κςεςικόνετε πάνο ςτον τςιφλικά, ν’ αρπάζι τι γι ςτα χέρια-τυ. Βλέπαμε μάχες, έματα, παραζάλες, νίκες, θρίαμβο… Ι μάζα νικάι. Τςακίζυντε ι οχτρί.
Βλέπαμε τι λίςα τις πανκόζμιας μπυρζυαζίας. Ι μπυρζυάδες όλον τον χορόν τρίζυνε τα δόντια-τυς, γιατί ςιντελίτε το ιροικό, νικοφόρο, μεγαλόπρεπο ςοςιαλιςτικό χτίςιμο. Βλέπαμε το λέφτερο πια μυζίκο να καλιεργί το κολεχτιβικό χοράφι με τράκτορ, μ’ αγροτικές μιχανές. Στο εργοςτάςιο ι ζοί βράζι. Ι ςτρατιές τον υντάρνικον εχτελύνε τα βςτρέτςνι. Πςιλά τα τέμπα τις ςοςιαλιςτικίς ανικοδόμιςις. Αλάζι το πρόςοπο τις απέραντις χορας το Σοβιέτ. Νέα ζοί προβάλι. Ο οχτρός πιότερο τρίζι τα δόντια-τα. Λιςάι. Ετιμάζι επίθεςι.
Κε μιλύςε ακόμα το χαρτί, μιλύςε, καλύςε ςε προςοχί: «Προλετάριι όλυ τυ κόζμυ ιπεραςπίςτε τι μαχιτικί μπριγάδα τις πανκόζμιας επανάςταςις!»

⁂

Θ’ άκςιζε αςφαλός να κατεβύμε τι μέρα ετύτι ςτυς δρόμυς, να γιορτάςυμε με το λέφτερο ρόςο εργάτι κι’ αγρότι, να δίκςυμε τιν αγάπι-μας, να δόςυμε τον όρκο-μας, πος θα ςταθύμε πάντα πιςτί ιπεραςπιςτές τις προλετάρικίς-μας πατρίδας, να ςιςφίκςυμε πιότερο τις γραμές-μας, να παλέπςυμε διαδιλόνοντας, πος κ’ εμίς θα τραβίκςυμε ςτον ίδιο δρόμο.

⁂

Κςιμέροςε ι μέρα τις επανάςταςις—ι μέρα τυ γιορταζμύ, μα κε τυ αγόνα.
Ι πόλι ίνε γιομάτι από ένοπλες δίναμες. Το φάζμα τυ κομυνιζμύ τρομάζι τι μπυρζυαζία—Ι ΕΣΣΔ φοτίζι το δρόμο—Κινιτοπιί λιπόν τις δίναμές-τις.
Μα ι προλετάριι δεν κλονίζυντε. Ίνε αποφαςιζμένι να γιορτάςυνε, ν’ αγονιςτύνε, να κατεβύνε ςτυς δρόμυς. Δεν κερδίζετε ι λεφτεριά δίχος πάλι, δίχος έμα.
Τραβάμε κατά ομάδες ςτον τόπο τις ςινκέντροςις. Τα όργανα τις αςτινομίας μας διαλίυνε, μας χτιπάνε, μα εμίς πάλι μαζεβύμαςτε, τραβάμε ένας-ένας ίτε διο-διο κι πυ μας έλεγε το «καταραμένο χαρτί», εκί πυ μας καλύςε ι κοματικί οργάνοςι.

⁂

Ι μάζα τριγιρίζι ένα πρόχιρο βίμα. Στα πρόςοπα ολονόν-μας λάμπι ι χαρά, ο ενθυςιαζμός… Ένας λεβέντις εργάτις ανεβένι ςτο βίμα. Σικόνι πςιλά τι γροθιά-τυ. Τα λόγια-τυ απλά, μα… γιομάτα φοτιά. Ι ςπίθες, πυ βγένυνε απτο ςτόμα-τυ, ανάβυνε ολόγιρα μια πιρκαγιά. Κάθε τυ λόγο ι μάζα τον κάνι δικό-τις.
Μιλάι… για τι ροςικί επανάςταςι, για τι ςτράτα τυ Λένιν. Καλί ς’ αγόνα. Το… «Εμπρός τις γις ι κολαζμένι» ςκεπάζι τα τελεφτέα λόγια-τυ.
Ένα λιςαςμένο ςκιλολόι κςεφιτρόνι απτιν άκρι τυ δρόμυ. Πλακόςανε τα ένοπλα ςκιλιά. Ορμάνε. Βαράνε. Ιποκόπανι, πιςτολιές, φοτιά, βόλια…
Ι μάζα άοπλι αμίνετε, επιτίθετε, χτιπάι με πέτρες, με κςίλα, μ’ ότι βρίκι μπροςτά-τις.

⁂

Το ντυφέκι, ι ένοπλι δίναμι, ο ματοβαμένος φαςιζμός «θριάμβεπςε», «νίκιςε»!… Κάμποςι πλιγομένι… ένας νεκρός… γιομάτι έμα ι δρόμι.
Το τίμιο έμα τις εργατιάς χίθικε πάλι. Μα πάνο ςε τύτο το έμα δόςαμε τον όρκο-μας. «Νίκιςε» ακόμα μια φορά ο οχτρός μια «δοκςαζμένι νίκι»…
Μα ο προλετάριος—ετύτος ο γίγαντας, ο αγονιςτίς τυ δρόμυ ςφίνκι πιότερο τι γροθιά-τυ, πικνόνι πιότερο τις γραμές-τυ ίςτερα από κάθε τέτια «νίκι» τυ οχτρύ.
Δεν ίνε μακριά ι τελιοτικί νίκι, ι δικιά-μας νίκι, ι προλετάρικι νίκι. Ι ςτράτα πὔδικςε ο Λένιν, μέςα απτιν οπία διαβένυνε νικιφόρα τα εκατομίρια τον προλετάριον τις χόρας το Σοβιέτ ίνε ολόφτι.
Ι δίναμες τις επανάςταςις ςιςφίνκυντε. Το προλεταριάτο πικνόνι τις γραμές-τυ. Σιμένι ι αποφαςιςτικί μάχι!